Droogtijd
Een belangrijk aandachtspunt bij een watergedragenverf is de droogtijd. De tijd die het duurt voordat de verflaag droogt, kan verschillen van enkele uren tot enkele weken!
We leggen op deze pagina uit hoe de droogtijd wordt beïnvloed en hoe u deze eventueel kan versnellen. De belangrijkste factoren zijn de temperatuur, de luchtvochtigheid en de hoeveelheid ventilatie. Daarnaast spelen ook laagdikte en de vochtigheid van het hout een rol.
De verschillende fases in het droogproces
Het drogen van een watergedragen verf gebeurt wanneer het water uit de verf trekt. Hoewel een watergedragen verf soms heel snel droog lijkt, kan het nog best een tijd duren voordat deze volledig is uitgehard. Net zoals een taart in de oven, heeft verf tijd en de juiste omgeving nodig om volledig ‘uit te harden’. Het is niet alleen de buitenkant die droogt; de binnenste lagen moeten ook uitharden voor een duurzaam resultaat.
1. Natte verf – dit is de verf zoals hij uit de pot komt. Zodra je deze op het hout brengt bevat de verf nog alle vocht.
2. Velvorming – er begint zich vaak al snel een soort droge huid op het oppervlak te vormen, zeker wanneer het erg warm weer is. De verf begint te drogen en wordt mat.
3. Stofdroog – vrij snel daarna is de verf stofdroog: de verf voelt aan de oppervlakte droog aan en je kunt deze licht kunt aanraken zonder dat er verf afkomt.
Let op: als u bij een stofdroge laag al gaat oververven, dan zult u merken dat u de verf als het ware weer ‘lostrekt’. Met de druk van de kwast, duwt u door het droge laagje heen en strijkt u eigenlijk weer door de natte laag heen. U brengt dan effectief geen nieuwe verf op.
4. Bestendig – de verflaag bevat zichtbare geen natte plekken meer. Vergis u niet: de verf is dan nog niet volledig doorgedroogd Deze fase kan misleidend zijn, want hoewel de verf bijvoorbeeld een lichte regenbui aan kan, zal de verf wel loskomen als u er met een nat doekje overheen wrijft.
5. Uitgehard – bijna alle vocht is uit de verf getrokken en de overige onderdelen van de verf zijn als het ware ‘samengesmolten’. Doorgaans wordt dit als de eindfase gezien omdat de verf dan al vrij constante laag heeft gevormd, al heeft de verf eigenlijk nog een laatste fase.
6. Stabiele laag – zelfs nadat de verf is uitgehard, zal er nog een héél klein beetje vocht inzitten. Deze minideeltjes trekken uiteindelijk ook uit de verflaag en laten hierbij miniscule ‘doorgangetjes’ achter. Deze zorgen ervoor dat vocht ook later nog uit het hout kan trekken. De verflaag blijft dus ‘ademen’.
Wat beïnvloedt de droogtijd van verf?
Vergelijk het drogen van verf met het ophangen van de was. Of u deze buiten op de waslijn hangt of toch binnen, ligt aan de temperatuur, de luchtvochtigheid en of er een windje staat. Het maakt ook nogal uit of de was kletsnat is of al gecentrifugeerd is.
Op een zomerse dag met een hogere temperatuur zal de was zeker drogen. Op een herfst dag, met een temperatuur van 12 °C droogt de was alleen als de luchtvochtigheid laag is er er een windje hangt. Is het koud en vochtig weer, dan weet iedereen dat de kans erg groot is dat de was niet droog zal worden voordat er een buitje overheen komt.
Er zijn dus meerdere factoren die invloed kunnen hebben op de exacte tijd tot de verf is uitgehard.
Temperatuur
De temperatuur is is allerbelangrijkste. Boven de 20 °C droogt de verf als een tierelier. U kunt dan vaak na 6 uur oververven en na 2-3 dagen kan de verf een regenbuitje aan.
Bij een lage temperatuur (zeker wanneer deze gecombineerd is met een hoge luchtvochtigheid) kan de verf niet goed drogen. Hierdoor zal de droogtijd flink verlengen. In die tijd is de kans groot dat er een buitje overheen komt waarbij de verf er weer af wordt gespoeld. Verf dus liever niet bij een temperatuur onder de 15 graden
De maanden april tot en met september zijn ideaal om te verven met Moose Färg verf: er zijn dan veel dagen met een goede temperatuur en een lagere luchtvochtigheid.
Dalen de temperaturen buiten? U kunt er dan voor kiezen om binnen te verven. Doe dit dan idealiter in een ruimte met goede isolatie of verwarming staat zodat de temperatuur niet te laag is.
Luchtvochtigheid
Luchtvochtigheid speelt ook een belangrijke rol. Verf niet als de luchtvochtigheid hoger dan 80% is. Idealiter ligt deze rond de 40%.
Verf laten drogen in een omgeving met een hoge luchtvochtigheid, is alsof je kleding probeert te drogen op een vochtige, mistige dag. Wanneer de lucht verzadigd is met vocht, kan het water in de verf niet gemakkelijk verdampen, net zoals natte kleding op een vochtige dag veel langer nodig heeft om droog te worden. De verf blijft langer nat en droogt trager, omdat er geen ruimte is in de lucht om het vocht op te nemen.
De luchtvochtigheid ligt vooral hoog in de herfst en winter, maar zelfs op warmere dagen kán de luchtvochtigheid soms hoog liggen. En ook binnenhuis, met de ramen dicht, licht de luchtvochtigheid dikwijls hoger dan verwacht.
Goed om te weten: Zolang de luchtvochtigheid hoog is zal de verf niet alleen moeite hebben om te drogen, het kán ook gebeuren dat de verf er zelfs weer iets vochtiger door wordt. Zolang er nog vocht in de verflaag zit, kan deze ook weer vocht vanuit de lucht in zich opnemen. Hierdoor blijft de verflaag nog langer vochtig. Dit komt doorgaans alleen voor bij een zeer hoge luchtvochtigheid.
Ventilatie
Goede luchtcirculatie zorgt ervoor dat vochtige lucht wordt afgevoerd en droge lucht kan circuleren. Het is net alsof je een raam opent in een warme kamer: de frisse lucht neemt het vocht mee naar buiten, waardoor de verf sneller kan drogen.
Bij onvoldoende ventilatie blijft de vochtige lucht rondom de geverfde oppervlakken hangen, wat de verdamping van het vocht in de verf vertraagt. Dit kan leiden tot langere droogtijden en ongelijkmatige droging. Ventilatie is dus als een frisse wind die de verf helpt om te ademen en optimaal te drogen.
Buiten is ventilatie doorgaans geen probleem. Binnenshuis houden we in de winter vaak de ramen en deuren dicht waardoor de plaatselijke luchtvochtigheid ongemerkt kan oplopen.
Verft u dus binnenshuis? Zet af en toe een raampje of deur open.
Laagdikte
De dikte van de verflaag is ook van invloed op de droogtijd. Een dunne laag verf droogt sneller dan een dikke laag. Vergelijk het met het bakken van een dunne pannenkoek versus een dikke taart – die laatste duurt altijd langer voordat hij volledig gaar is.
Een dikke verflaag kan aan de buitenkant sneller droog aanvoelen (oppervlaktedroging), terwijl de verf van binnen nog nat is (doordroging). De verf blijft dan lang kwetsbaar en kan er zelfs voor zorgen dat de verf gaat glanzen. Bij een dunne laag verf kan het vocht sneller verdampen, wat zorgt voor een gelijkmatigere droging door de hele laag heen.
Dunne lagen drogen sneller en hechten beter, waardoor de verf gelijkmatiger en sterker is.
Vocht in het hout
Het vochtgehalte in hout kan ook invloed op de droogtijd van een watergedragen verf. Wanneer hout een hoog vochtgehalte heeft, kan het vocht onder de verflaag blijven zitten, waardoor de verf langer nat blijft en langzamer of onregelmatig droogt. In sommige gevallen kan het vocht zelfs door de verflaag heen trekken, wat kan leiden tot problemen zoals verkleuring.
Vocht in het hout komt met name voor als het hout heel erg vers is. Een boomstam had als taak om vocht uit de grond naar de blaadjes te brengen, dus als deze net gekapt is, dan zit er nog veel vocht is het hout. Als het hout al wat langer ligt of staat, dan trekt het vocht eruit.
Een vochtgehalte 15% wordt meestal als ideaal beschouwd voor schilderwerk. Je kunt aan de houtleverancier vragen wat het vochtgehalte van zijn hout is, of een vochtmeter gebruiken. Laat het hout bij twijfel liever eerst even staan of liggen, alvorens het te verven.
Hoe lang moet de verf drogen?
De vraag waar u natuurlijk antwoord op zoekt is: wanneer is de verf nou precies droog?
Omdat er zoveel factoren invloed hebben, is dat niet in minuten, uren of zelfs dagen uit te drukken.
Als richtlijn geven we aan: verft u buiten en is het overdag 20 °C, dan is de verf na 6 uur overschilderbaar en na 2-3 dagen voldoende gedroogd om een regenbui aan te kunnen.
Met de onderstaande tips kunt u de droogtijd bevorderen:
Bij buiten verven
- Ga buiten liever niet verven onder de 15 °C. De temperatuur is van grote invloed op de droogtijd: bij iedere 5 graden minder kwadradeert de lengte van de droogtijd. Onder de 15 graden zal de droogtijd dus meer dan een week zijn. De kans is te groot dat er in Nederland dan een buitje overheen komt.
- Breng altijd liever meerdere dunne lagen aan dan 1 dikke laag.
- Heeft u al geverfd, en komt er onverwacht toch een buitje aan? Dek de boel af met een zeiltje zodat de verflaag niet in aanraking komt met het vocht. Haal het zeiltje bij droog weer weg, zodat er veel verse lucht bij de verf kan komen.
- Bij een luchtvochtigheid boven de 80% kunt u beter niet gaan verven. Er zit dan zoveel vocht in de lucht dat de verf zijn vocht niet aan de lucht kan ‘geven’, en dus niet kan drogen.
Bij binnen verven
- Vergeet niet dat er binnen weinig luchtverversing of ventilatie is. Hierdoor kan de droogtijd oplopen. Zet eventueel een raampje of deur open om de ventilatie te verbeteren. Dit komt doorgaans de luchtvochtigheid ook ten goede. U kunt ook een ventilator in de ruimte plaatsen.
- Verft u in de herfst of winter, dan zal de verf niet goed kunnen drogen in ruimtes waar u geen verwarming aan hebt staan. Hou dan dus altijd rekening met een langere droogtijd.
- Binnen verven, en dan buiten plaatsen? Dat kan een uitstekende oplossing zijn, bijvoorbeeld wanneer u in de herfst verft en er teveel kans is op regen. Hou dan wel rekening met een langere droogtijd vanwege het gebrek aan ventilatie, een hogere luchtvochtigheid (zeker in een schuur of garage) en mogelijk een lagere temperatuur. De tips uit punt 1 en 2 zullen helpen om het drogen te versnellen. Plaats het hout niet buiten wanneer het nog afgeeft als u het vastgrijpt.
- Breng altijd liever meerdere dunne lagen aan dan 1 hele dikke.
Wilt u persoonlijk deskundig advies?
Stuur een e-mail
Lees ook al onze uitgebreide verfadviezen.
Vraag een gratis kleurenkaart aan.