Home » Houtbescherming » Hout beschermen tegen vocht | Duurzaam hout voor buiten

Hout beschermen tegen vocht | Duurzaam hout voor buiten

Bij het plaatsen van een houten tuinhuis, schutting, overkapping of tuinmeubels vragen veel mensen zich af hoe ze het hout kunnen beschermen zodat op de lange termijn mooi blijft. Dat is niet vreemd, want buitenhout wordt blootgesteld aan diverse weersomstandigheden zoals flinke vochtverschillen en UV-straling. Vanuit het oogput van duurzaamheid is houtbescherming ook belangrijk. U wilt tenslotte dat uw hout lang meegaat en beschermd is tegen o.a. schimmels en houtrot. Hoe komen schimmels en houtrot in het hout? Hoe kunt u uw hout beschermen tegen vocht?

Kortom: hoe verlengt u de levensduur van uw schutting, (tuin)huis of schuurtje?

Hout en vocht

Hout is een natuurproduct dat vocht uitwisselt met de omgeving. Het zal water opnemen wanneer het in een natte omgeving staat en weer afgeven wanneer u het in een droge omgeving plaatst. Het kan hierdoor ook krimpen en uitzetten. Wanneer één zijde van een plank dit doet, maar de andere zijde niet dan zal uw hout gaan kromtrekken.

In een heel droog klimaat zoals in het binnenland van Zweden en Zwitserland wordt hout dat van goede kwaliteit is vaak niet behandeld. Voorbeelden hiervan zijn Grenen, Lariks, Red Cedar en Douglas. Omdat de omgeving het grootste gedeelte van het jaar een lage luchtvochtigheid heeft, blijft het hout droog of droogt het snel weer na een bui. Droog hout kan eeuwen mee gaan, denk bijvoorbeeld aan antieke meubels.

Hout dat langdurig vochtig is vormt een fantastische voedingsbodem voor schimmels. Schimmelsporen hangen eigenlijk altijd in de lucht. Wanneer er een vochtige plek is, gaan deze sporen wortelen. Hout is een natuurlijke stof en is poreus genoeg voor schimmelsporen om in te groeien. Ook langdurig vochtig textiel of vochtige betonnen kelders zijn gevoelig voor schimmels. Houtschimmel kan van zichzelf al gevaarlijk zijn, maar is ook de veroorzaker van houtrot. Houtrot tast het hout onherstelbaar aan. Dit wilt u dus voorkomen!

schimmel in hout

De invloed van het Nederlandse klimaat op hout

In Nederland hebben wij een klimaat met veel vochtschommelingen. Om deze reden is het hier dan ook verstandig om hout wel te beschermen tegen vocht. Op onderstaande foto ziet u hoeveel vocht uit het hout kan komen op een koude, vorstige dag. Hier is het bevroren, waardoor het goed zichtbaar is. Ook bij uw tuinhuis of schutting zal het hout met de temperatuur en het vochtgehalte van de lucht continu krimpen en uitzetten, voornamelijk door het uittredende en weer opnemen van water. Hierdoor ontstaan uiteindelijk scheurtjes in het hout en neemt de kwaliteit af. Uw hout kan krom trekken, barsten of zelfs gaan rotten. Houtbescherming is dus belangrijk.

vochtregulerende verf
Vocht uit het hout

Hout en UV-straling

Zonlicht heeft een meer esthetische invloed op hout. In de loop van de jaren vergrijst buitenhout langzaam. Sommige houtsoorten worden zilverachtig grijs, zoals Red Cedar, terwijl andere houtsoorten zwart worden. Hoe snel dit proces gaat hangt af van de houtsoort en de hoeveelheid blootstelling aan UV. Een schaduwzijde van een houten (tuin)huis zal sneller vergrijzen dan de zonkant.

De vergrijzing zit hem met name in de oppervlakte van het hout. Deze cellaag schijnt door wanneer hout nat wordt, waardoor nat hout vaak weer zijn oorspronkelijke kleur krijgt. Wanneer het hout weer opdroogt ziet u de vergrijsde kleur weer. Na verloop van tijd is het hout dieper vergrijsd en zal het er ook in natte toestand zo uitzien.

Het vergrijzen van hout heeft geen invloed op de kwaliteit van het hout. Technisch gezien maakt het dus niet uit dat hout vergrijst. Sommige mensen vinden het juist mooi en kiezen ervoor om vers hout sneller te laten vergrijzen.

Houtbeschermen tegen vocht: advies

Ventilatie en isolatie van het hout

Na het lezen van bovenstaande informatie zal het u duidelijk zijn: houtbescherming is eigenlijk een kwestie van het hout beschermen tegen vocht. Als u uw houten tuinhuis in goede conditie wilt houden, dan is goede ventilatie het allerbelangrijkste. Ventilatie zorgt voor de aanvoer van nieuwe lucht én de afvoer van lucht die vervuild is. Schimmelsporen in de lucht krijgen op deze manier geen kans om zich te wortelen. Zorgt u bij de constructie van uw tuinhuis dus voor ramen of ventilatieroosters.

Bij een overkapping of tuinhuis is het belangrijk om te kijken naar de isolatie. Goede dakisolatie voorkomt condensvorming tegen de onderkant van het dak. Bij een overkapping of veranda wordt vaak gedacht dat isolatie niet nodig is omdat deze een open constructie heeft. Er kan dan alsnog condensvorming ontstaan in de hoeken van het dak, hier tocht het namelijk veel minder. Deze condensvorming wordt vaak over het hoofd gezien, maar is juist een typische veroorzaker van schimmels.

Gebruik een vochtregulerende verf of beits

Het gebruik van een ademende, vochtregulerende verf is een goede manier van houtbescherming tegen vocht. Moose F is een voorbeeld van een dampdoorlatende verf. Dit houdt in dat het hout beschermd wordt tegen het binnendringen van vocht, maar dat het hout wél in staat blijft om vocht aan de lucht af te geven. Lakverven daarentegen zijn filmvormend en sluiten het hout helemaal af. Hierdoor kan vocht langdurig in het hout blijven en uiteindelijk houtrot veroorzaken. Een ander nadeel van filmvormende verf is dat het kan barsten. Zo kan er onder de film water komen en bladderen veroorzaken.

Een waterafstotende behandeling

Wanneer u het het hout geen kleur wil geven kunt u het hout ook zo maken dat het waterafstotende wordt. Een lak, transparante beits of vernis geven het hout oppervlakte-bescherming. Deze moeten vaker herhaald worden omdat ze maar een dunne beschermlaag geven en sneller afslijten.

Een diepere waterafstotende behandeling met nanotechnologie zorgt ervoor dat de poriën van het hout worden afgesloten worden voor vocht. Het hout blijft wel ademen maar neemt geen water meer op. Doordat het hout waterdicht wordt, kunnen er geen schimmels en algen in het hout groeien. Bijkokende voordeel bij bijvoorbeeld vlonders, is dat ze niet glad worden.

Een behandeling met drogende gezuiverde lijnolie heeft ook een waterafstotende werking. Wanneer u lijnolie dat volledig gezuiverd is van alle antioxidanten, eiwitten en bètacaroteen in een friteuse verwarmd zal de olie tot wel enkele milimeters in het hout trekken. Hierdoor vinden schimmels geen voeding meer.

hout beschermen tegen vocht
Vlonder zonder en met waterafstotende behandeling Pansar

Stappenplan houtbescherming voor buitenhout

1. Zorg voor een goede constructie van het buitenhout. Om het hout te beschermen tegen vocht is het belangrijk dat het hout niet langdurig vochtig is. Voor een tuinhuis is goede ventilatie een must, zorg dus altijd voor ramen of ventilatieroosters. Bij overkapping is dakisolatie belangrijk, zodat er geen condensvorming in de hoeken plaatsvindt. Tuinmeubelen kunt u in de vochtige maanden (oktober t/m februari) beter binnen zetten of afdekken.

2. Denk bij een behandeling voor houtbescherming na over: 1) de toepassing van het hout, 2) de houtsoort en 3) welke uitstraling u graag wilt.

3. Toepassing: bedenk waartegen het hout beschermd moet worden. Bij ‘staand’ hout zoals een schutting of de buitenkant van een tuinhuis zal vocht er sneller vanaf glijden. Kies dan voor een product dat ervoor zorgt dat vocht minder snel in het hout trekt en ook gemakkelijk weer uit het hout kan trekken na een regenbui. Hiervoor is een ademende verf of beits de beste oplossing. Bij ‘liggend’ hout zoals vlonderplanken zal regen ervoor zorgen dat het hout lang nat blijft, waardoor het hout glad wordt en schimmels of algen makkelijker in kunnen groeien. In dit geval is een waterafstotend product beter.

4. Houtsoort: houtsoorten hebben allemaal andere eigenschappen. Grenen- en vurenhout zijn naaldhoutsoorten met mindere duurzaamheid. Deze moet u eigenlijk altijd wel behandelen bij buitengebruik. Red Cedar is een veel duurzamere houtsoort en kan, net als veel hardhoutsoorten, ook onbehandeld buiten worden geplaatst.

5. Uitstraling: iedere behandeling heeft een eigen uitstraling. Met verf kunt u het hout een heel andere look geven, geheel afhankelijk van de kleurkeuze. Hierbij kunt u ook nog kiezen voor een halftransparante behandeling (white wash of black wash) Olie maakt het hout iets donkerder, terwijl een waterafstotende behandeling het hout iets lichter maakt. Bij een transparante behandeling zal het hout altijd nog gaan vergrijzen.

6. Kies de juiste tijd voor houtbehandeling. De relatieve vochtigheid in Nederland is het laagst in mei en juni. Dit zijn dan ook perfecte maanden om hout te behandelen omdat verf, olie of een andere behandeling goed kunnen drogen.

Veelgestelde vragen over houtbescherming

Moet ik mijn hout impregneren?

Doorgaans is dit niet nodig. Impregneerstoffen kunnen schadelijk zijn voor mens en milieu en zijn niet nodig wanneet u het hout gaat beitsen. Het is dan zelfs af te raden omdat verf en beits vaak niet goed kunnen hechten op geïmpregneerd hout.

Bouwmarkten verkopen vaak hout dat reeds is geïmpregneerd.  Het hout heeft dan een behandeling gekregen met een combinatie van chemicaliën (biociden), waarbij het doel is om het hout te verduurzamen. Impregneermiddel bevat vaak koper. Dit wordt vooral gedaan op houtsoorten die van zichzelf niet zo duurzaam zijn en daardoor minder geschikt zijn voor buitengebruik, zoals Douglas, Vuren en Grenen. De impregnering beschermt tegen houtrot en insecten.

De verf van Moose Färg werkt als een beits. Het is dus ook niet nodig om uw hout van te voren te impregneren. Moose Färg biedt voldoende bescherming voor uw houten tuinhuis.

Wanneer u een tuinhuis of schutting van geïmpregneerd hout hebt gekocht dan kunt u deze ook verven met Moose F. U kunt u het hout het beste een tijdje laten staan zodat de impregneer kan ‘uitzweten’. Mocht het hout viezig of vettig zijn, dan is het belangrijk om het hout van te voren schoon te maken. Kijk voor uitgebreid advies op onze pagina met tips voor het verven van geïmpregneerd hout.

Hoe vaak moet ik mijn hout behandelen?

Hier is geen eenduidig antwoord op te geven, omdat dit van allerlei factoren afhangt. Denk aan het type hout, de hoeveelheid zon en vocht waaraan uw buitenhout blootgesteld wordt en de ondergrond waarop het staat. Ook het beoogde esthetische effect speelt hierbij natuurlijk een rol. Kijk daarom goed naar de omstandigheden en eigenschappen van uw hout. Over het algemeen gaat een behandeling met verf of beits langer mee (meerdere jaren) dan een behandeling met olie.

Wat kan ik doen tegen schimmel in het hout?

Houtschimmel ontstaat wanneer schimmelsporen zich wortelen in vochtig hout. Het is dus belangrijk om het hout te beschermen tegen vocht en te voorkomen dat hout niet langdurig vochtig blijft. Wanneer u last heeft van houtschimmel, bekijk dan vooral de mogelijke oorzaken hiervan. Hoe kan het hout langdurig nat zijn? Is er voldoende ventilatie? Is het dak van uw houten constructie geïsoleerd? Zorg ervoor dat het hout niet langdurig nat kan zijn, zodat schimmels geen voedingsbodem vinden. Om schimmel uit hout te verwijderen van reeds aangetast hout kunt u een anti-schimmelmiddel aanbrengen. Deze helpt ook als bestrijdingsmiddel tegen nieuwe schimmels.

Hoe verwijder ik groene aanslag van mijn houten terras/vlonder?

Om de groene aanslag van uw terras of vlonder te verwijderen kunt u een sopje met een sterke, zachte zeep gebruiken, zoals Polarsken biologische lijnoliezeep. Borstel de houten planken goed schoon. Gebruik een hogedrukspuit om hardnekkige aanslag te verwijderen.

Laat uw terras of vlonder goed drogen en behandel deze vervolgens met een waterafstotend middel, zoals Pansar.

Producten om uw hout te beschermen tegen vocht:

Wilt u persoonlijk deskundig advies?

Stuur een e-mail of bel 06 55 333 165.
Lees ook al onze uitgebreide verfadviezen.
Vraag een gratis kleurenkaart aan.